Menu
Joanna Włodarczyk
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, wpisana na listę Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie.
Specjalizuje się w prawie cywilnym i rodzinnym, ze szczególnym uwzględnieniem spraw odszkodowawczych i rozwodów.
- 9 maja, 2022
- 3:00 pm
Wyrok rozwodowy – co zawiera?
Wyrok rozwodowy musi obligatoryjnie zawierać pewne elementy, wskazane w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
Niektóre (jak np. rozstrzygnięcia co do majątku stron) mogą też – ale nie muszą – się tam znaleźć.
O czym zatem Sąd zawsze orzeka w wyroku rozwodowym i co musi (a co może) on zawierać?
Co musi być w wyroku
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, każdy wyrok rozwodowy musi rozstrzygać o: winie w rozkładzie pożycia (jeśli strony żądały rozwodu z orzekaniem o winie), władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem, alimentach oraz sposobie korzystania stron ze wspólnego mieszkania.
Sąd może również na zgodny wniosek stron dokonać podziału majątku wspólnego, jednak tylko wówczas, gdy przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
W praktyce kwestia podziału majątku często zostaje wyłączona przez Sąd do odrębnego rozpoznania, co oznacza, że podział majątku staje się osobną sprawą, prowadzoną dopiero po zakończeniu sprawy rozwodowej.
Poniżej krótkie omówienie obligatoryjnych elementów wyroku rozwodowego i możliwych rozstrzygnięć w tym zakresie.
Wina rozkładu pożycia
W wyroku rozwodowym Sąd musi wskazać, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia.
Możliwe w tym zakresie są trzy rozstrzygnięcia:
• wyłączna wina jednego z małżonków,
• wina obojga małżonków,
• żaden z małżonków nie ponosi winy.
Trzeba też pamiętać, że na zgodne żądanie małżonków Sąd zaniecha orzekania o winie, co skutkuje tym, iż żaden z małżonków nie ponosi winy za rozkład pożycia (rozwód bez orzekania o winie).
O tym, czym dokładnie jest wina w rozkładzie pożycie i jakie są skutki każdego z powyższych rozstrzygnięć, napiszę w osobnym poście.
Władza rodzicielska i kontakty z dziećmi
Kolejnym obowiązkowym elementem wyroku rozwodowego jest rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej i kontaktach z rodziców z dzieckiem.
Sąd uwzględnia przy tym zgodne wnioski stron w tym zakresie, jeżeli tylko są one zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro każdego z nich wymaga innego rozstrzygnięcia.
Najczęstsza sytuacja to ta, że małżonek, przy którym pozostają dzieci, ma pozostawioną pełną władzę rodzicielską, natomiast drugi ma ją ograniczoną – np. do współdecydowania o istotnych kwestiach w życiu dziecka, jak edukacja, leczenie, wyjazd zagraniczny itp.
Sąd może też ograniczyć władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli istnieją ku temu przesłanki.
Możliwa jest także sytuacja, gdy obie strony chcą zachować pełną władzę rodzicielską – Sąd przychyli się do ich wniosku, jeśli będzie między nimi zgodność w tym zakresie i będzie to zgodne z dobrem dziecka.
Wreszcie, Sąd może też pozbawić władzy rodzicielskiej lub zawiesić ją – więcej o władzy rodzicielskiej na pewno się jeszcze na blogu pojawi.
Czym innym niż władza rodzicielska jest kwestia kontaktów z dzieckiem, o których również Sąd powinien orzec w wyroku.
Kontakty te Sąd ustala, mając na uwadze wnioski stron oraz – przede wszystkim – dobro dziecka. Nadto Sąd opiera się w tej kwestii na opinii OZSS (Opiniodawczy Zespół Sądowych Specjalistów), a w niektórych wypadkach może też wysłuchać opinii samego dziecka (więcej o tym pisałam tutaj).
Na zgodny wniosek stron Sąd nie orzeka o kontaktach z dzieckiem, co oznacza, że strony będą to sobie ustalać same między sobą – tak zdarza się na ogół przy rozwodzie bez orzekania o winie, gdy rodzicie nie pozostają ze sobą w konflikcie.
Podkreślić trzeba jednak, że ani ograniczenie, ani nawet pozbawienie władzy rodzicielskiej nie oznacza automatycznie pozbawienia prawa do kontaktów z dzieckiem (Sąd może natomiast w określonych sytuacjach poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego).
Pamiętajmy też, że jeśli w sprawie pojawią się nowe okoliczności już po prawomocnym wyroku, to można wnosić o zmianę konkretnych rozstrzygnięć przed sądem opiekuńczym (dotyczy to również alimentów).
Alimenty
Kolejną kwestią, o jakiej Sąd musi orzec w wyroku rozwodowym, są alimenty na małoletnie dzieci stron.
Pamiętać należy, że Sąd, ustalając alimenty, bierze też pod uwagę osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka. Oznacza to, że rodzic, z którym dziecko mieszka i który na co dzień sprawuje pieczę, będzie zazwyczaj zobowiązany do finansowania potrzeb dziecka w mniejszym stopniu niż ten, z którym są orzeczone kontakty.
Jednak kwestie te są każdorazowo ustalane przez Sąd indywidualnie, a decydujące są usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz możliwości majątkowe i zarobkowe rodzica.
Korzystanie ze wspólnego mieszkania
Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, to Sąd w wyroku rozwodowym orzeka także o sposobie korzystania z niego przez czas wspólnego zamieszkiwania w nim rozwiedzionych małżonków.
W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, Sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
Na zgodny wniosek stron Sąd może także w wyroku rozwodowym orzec o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu go jednemu z małżonków, jeżeli drugi z małżonków wyrazi zgodę na jego opuszczenie – o ile podział bądź przyznanie go jednemu z małżonków są możliwe (np. podział byłby niemożliwy w przypadku mieszania składającego się z jednego pomieszczenia).
Co jeszcze w wyroku?
Oprócz powyższych elementów w wyroku może znaleźć się także orzeczenie dot. alimentów na małżonka – jeśli został złożony taki wniosek i jeśli spełnione są określone przesłanki.
Jakie to sytuacje i jakie przesłanki, to już jednak temat na osobny wpis.
Kontakt
Kancelaria Radcy Prawnego Joanna Włodarczyk
Al. Dembowskiego 9/76, 30-540 Kraków
kancelaria@jwlodarczyk-radca.pl
NIP: 6792770603
REGON: 121184041
+ 48 604 217 780
