Menu
Joanna Włodarczyk
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, wpisana na listę Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie.
Specjalizuje się w prawie cywilnym i rodzinnym, ze szczególnym uwzględnieniem spraw odszkodowawczych i rozwodów.
- 1 czerwca, 2022
- 2:51 pm
Dzieci mają głos!
Dziś Dzień Dziecka, więc temat wpisu nasuwa się sam – czy dzieci w sądzie mają głos?
A jeśli tak, to jak wygląda ich uczestnictwo w procesie?
I jakie ma znaczenie w sprawie o rozwód?
O tym między innymi będzie dzisiejszy post.
Dziecko w sprawie rozwodowej
Zasadniczo dziecko w sprawie rozwodowej może uczestniczyć na dwa sposoby – będąc przesłuchanym jako świadek i wysłuchanym w sprawach, które dotyczą go bezpośrednio.
Obydwie te sytuacje (przesłuchanie i wysłuchanie) są odrębnie uregulowane w przepisach i prawo uzależnia je od spełnienia kilku warunków, innych w każdej z tej sytuacji.
Dziecko jako świadek
Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, małoletni, którzy nie ukończyli lat trzynastu, a zstępni stron, którzy nie ukończyli lat siedemnastu, nie mogą być przesłuchiwani w charakterze świadków. Wynika z tego, że dzieci rozwodzących się stron, nie mogą zeznawać jako świadkowie w procesie swoich rodziców, jeśli nie ukończyły lat 17. Ograniczenie powyższe ma na celu ochronę dzieci przed niewątpliwie stresującą sytuacją, jaką jest przesłuchanie w sprawie o rozwód.
Osobną kwestią jest oczywiście to, czy powoływanie małoletnich dzieci w sprawie o rozwód ma sens i jest zasadne. Niekiedy przesłuchanie takie może być wskazane, gdy nie ma innej możliwości wykazania winy drugiej strony, a uzasadniony jest rozwód z orzekaniem o winie (dotyczy to zwłaszcza sytuacji takich jak np. alkoholizm jednej ze stron czy przemoc fizyczna, której dziecko jest jedynym świadkiem). Nawet jednak w takich sytuacjach trzeba każdorazowo rozważyć wszystkie plusy i minusy powołania dziecka na świadka. Niezależnie od tego pamiętajmy, że zgodnie z przepisami procedury, dziecko stron ma prawo odmowy zeznań w sprawie.
Od niedawna istnieje też możliwość składania zeznań na piśmie, co w pewien sposób może ograniczyć stres dziecka związany z byciem przesłuchiwanym jako świadek.
Dziecko w swojej sprawie
Inną sytuacja niż przesłuchanie dziecka jako świadka jest wysłuchanie go przez Sąd w sprawach go dotyczących.
Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, Sąd w sprawach dotyczących osoby małoletniego dziecka wysłucha je, jeżeli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala. Wysłuchanie odbywa się poza salą posiedzeń sądowych.
Sąd stosownie do okoliczności, rozwoju umysłowego, stanu zdrowia i stopnia dojrzałości dziecka, uwzględni jego zdanie i rozsądne życzenia.
Wysłuchanie, o którym mowa wyżej, powinno dotyczyć jedynie spraw, które bezpośrednio dotyczą dziecka, czyli kontaktów z rodzicami, władzy rodzicielskiej, a także ustalenia miejsca zamieszkania po rozwodzie rodziców.
Wysłuchanie takie odbywa się poza salą sądową, tak by ograniczyć dziecku maksymalnie stres temu towarzyszący. Prowadzone jest ono w sposób odformalizowany i przypomina w założeniu rozmowę, podczas której Sąd zapoznaje się ze zdaniem dziecka i jego życzeniami co do sytuacji po rozwodzie (np. z którym rodzicem dziecko chciałoby zostać i jak często widywać się z drugim).
Opinia OZSS
Jeszcze inną formą, w jakiej Sąd ma możliwość zapoznania się ze zdaniem i odczuciami dziecka w sprawie rozwodowej, jest opinia Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów. Zadaniem OZSS jest sporządzanie na zlecenie sądu opinii w sprawach rodzinnych i opiekuńczych (a więc również rozwodowych) na podstawie badań przeprowadzonych przez psychologów, pedagogów i lekarzy.
Celem takiej opinii jest ustalenie m.in. jakie są więzi emocjonalne dziecka z każdym z rodziców, kompetencji wychowawczych rodziców oraz tego, które z nich daje lepszą gwarancję sprawowania opieki na co dzień. Opinia zawiera także wnioski co do tego, jaki model kontaktów z dzieckiem będzie dla niego najkorzystniejszy, mając na uwadze jego dobro.
Kontakt
Kancelaria Radcy Prawnego Joanna Włodarczyk
Al. Dembowskiego 9/76, 30-540 Kraków
kancelaria@jwlodarczyk-radca.pl
NIP: 6792770603
REGON: 121184041
+ 48 604 217 780
